Bu yazımızda 2024 eşik değerler ve parasal limitlerin ne zaman yayınlanacağı hususu ile eşik değer ve parasal limitlerin ne olduğu ve nasıl hesaplandığı gibi hususular açıklanmıştır.
Eşik değerler, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 8’inci maddesinde düzenlenmiştir. Söz konusu madde de “Bu Kanunun 13 ve 63 üncü maddelerinin uygulanmasında yaklaşık maliyet dikkate alınarak kullanılacak eşik değerler aşağıda belirtilmiştir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
4734 sayılı Kanunun 13’üncü maddesi “İhale ilan süreleri ve kuralları ile ön ilan” hususlarını, 63’üncü maddesi ise; İhalelere sadece yerli isteklilerin katılması ile yerli istekliler ve yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınmasına ilişkin hususları düzenlemektedir.
Buna göre;
Eşik Değer; İlân süreleri ve kuralları ile ihale usulünün belirlenmesi, ihalede istenilecek yeterlik kriterlerinin tespit edilmesi ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi yönteminin seçilmesi ile ihalelere sadece yerli isteklilerin katılmasına ilişkin hükümlerin uygulanmasında kullanılmak üzere, mal alımları ve hizmet alımları için 4734 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendinde, yapım işleri için ise (c) bendinde belirlenen ve her yıl aynı 4734 sayılı Kanunun 67’nci maddesi uyarınca Kamu İhale Kurumu tarafından güncellenen parasal değerlerdir.
Parasal Limitler ise; 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında yer alan ve aşağıda belirtilen işlemlerde dikkate alınan tutarlardır.
- Yaklaşık maliyet tutarı ile eşik değer arasındaki orantı dikkate alınarak belirlenen parasal limitlere göre 13’üncü madde yer verilen ilan süreleri ve kurallarının belirlenmesinde.
- “Pazarlık usulü” başlıklı 21’inci maddenin (f) bendinde mal ve hizmet alımları için yer verilen alımlarda.
- “İstisnalar” başlıklı 3’üncü maddesinin (g) bendi kapsamıdaki alımlarda.
- “Doğrudan temin” başlıklı 22’maddenin (d) bendi kapsamındaki ihtiyaçlarda (temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımlar hariç).
- “Kamu İhale Kurumu” başlıklı 53’üncü maddenin Kamu İhale Kurumunun gelirlerini düzenleyen (j) bendinin (1)’nci fıkrası kapsamındaki “sözleşme bedelinin onbinde beşi” kapsamına girecek sözleşmelerin tespitinde.
- “Kamu İhale Kurumu” başlıklı 53’üncü maddenin Kamu İhale Kurumunun gelirlerini düzenleyen (j) bendinin (2)’nci fıkrası kapsamındaki itirazen şikâyet başvuru bedellerine ait limit aralıklarının tespitinde.
- “İdarelerce uyulması gereken diğer kurallar” başlıklı 62’nci maddenin (h) bendinde yer verilen Mühendis ve Mimarların mezuniyet belgelerinin iş deneyim tutarının tespitinde.
Diplomanın (Mezuniyet Belgesi) İş Deneyim Tevsikinde Kullanım Şartları ile ilgili makalemize buradan ulaşabilirsiniz.
Eşik değerler ve parasal limitler nasıl ve ne zaman güncellenir?
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “Eşik Değerler ve Parasal Limitlerin Güncellenmesi” başlıklı 67’nci maddesinde;
“Bu Kanunda belirtilen eşik değerler ve parasal limitler bir önceki yılın Toptan Eşya Fiyat Endeksi esas alınarak Kamu İhale Kurumu tarafından güncellenir ve her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere aynı tarihe kadar Resmî Gazetede ilân edilir.
Ancak güncellemede bir milyon Türk Lirasının altındaki tutarlar dikkate alınmaz.
Bu Kanunda belirtilen eşik değerler ve parasal limitler, olağanüstü hallerde, belirtilen tarihin dışında da Kurumun teklifi üzerine Cumhurbaşkanı Kararı ile güncellenebilir.“ hükümlerine yer verilmiştir.,
Buna göre, eşik değerler ve parasal limitler her yıl Kamu İhale Kurumu tarafından güncellenerek Resmi Gazetede yayımlanmaktadır. Güncellenen değerler ilgili yayımlandığı yılda 1 Şubat ile sonraki yılın 31 Ocak dönemi arasında geçerli olmak üzere “Parasal Değerler Tebliği” ile yayımlanmaktadır.
Ayrıca, Kanun maddesinde de açıkça ifade edildiği üzere eşik değerler ve parasal limitler yılda bir defa güncellenmesinin dışında olağanüstü hallerde Cumhurbaşkanı kararı ile aynı yıl içerisinde birden fazla defa güncellenebilmektedir.
Güncelleme hesaplaması; 4734 sayılı Kamu İhale Kanununda belirtilen bir önceki yıla ait eşik değerlerin ve parasal limitlerin, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan ilgili yılın (örneğin 2023 yılı) Aralık ayı Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yıllık değişim oranında arttırılarak yapılmaktadır.
Parasal tutarlar tebliği ne zaman yayımlanmaktadır?
Kamu İhale Kurumu tarafından geçmiş dönemde Resmi Gazetede yayımlanan parasal tutarlar tebliğlerine bakıldığında en erken Ocak ayının 20’sinde, en geç ise yine Ocak ayının 30’uzunda tebliğin yayımlanmış olduğu görülmektedir.
1 Şubat 2024 tarihi ile 31 Ocak 2025 tarihleri arasındaki dönemde geçerli olacak eşik değerler ve parasal limitlerde henüz yayımlanmamış olup, Ocak ayının son on günü içerisinde yayımlanması beklenmektedir.
1 Şubat 2024 tarihi ile 31 Ocak 2025 tarihleri arasındaki dönemde geçerli olacak eşik bazı değerler ve parasal limitler
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 2023 Aralık ayı Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yıllık değişim oranının %44,22 olduğu açıklanmıştır.
Eşik değerler ve parasal limitler için 25 Ocak 2023 tarihli ve 32084 sayılı Resmi Gazetede 01.02.2023 – 31.01.2024 tarihleri arasında geçerli olan “Parasal Değerler Tebliği” yayımlanmıştır.
Yayımlanan tebliğde;
Yapım işlerinde geçerli eşik değer tutarı; 290.284.533 TL (4734 sayılı kanun madde 8/c),
22/d kapsamındaki Doğrudan temin limiti; 431.810 TL (B.Ş.B. Sınırında olan İdareler için),
22/d kapsamındaki Doğrudan temin limiti; 143.845 TL (Diğer İdareler için),
Mühendis ve Mimarların mezuniyet belgelerinin iş deneyim tutarı; 1.597.917 TL (4734 sayılı kanun madde 62(h),
olarak açıklanmıştır.
Buna göre 01.02.2023 – 31.01.2024 tarihleri arasında geçerli olan tutarlar ile 2023 Aralık ayı Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yıllık değişim oranının %44,22 olduğu hususu dikkate alındığında 1 Şubat 2024 tarihi ile 31 Ocak 2025 tarihleri arasındaki dönemde geçerli olacak;
Yapım işleri eşik değer tutarı; 418.648.533 TL (290.284.533 TL x 1,4422)
22/d kapsamındaki Doğrudan temin limiti; 622.756 TL (431.810 TL x 1,4422) (B.Ş.B. Sınırında olan İdareler için),
22/d kapsamındaki Doğrudan temin limiti; 207.453 TL (143.845 TL x 1,4422) (Diğer İdareler için),
Mühendis ve Mimarların mezuniyet belgelerinin iş deneyim tutarı; 2.304.516 TL (1.597.917 TL x 1,4422)(4734 sayılı kanun madde 62(h),
olarak hesaplanabilir.
Eşik değerler ve parasal limitlerin önemi
İdareler, 4734 sayılı Kanuna göre yapacakları ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludurlar.
Ayrıca idareler, işlerinin ihalesini yapmadan önce her türlü fiyat araştırmasını yaparak katma değer vergisi (KDV) hariç olmak üzere yaklaşık maliyeti belirlerler.
Bu bağlamda;
İhalelerde 4734 sayılı Kanunun 5’inci maddesinde yer verilen temel ilkeler çerçevesinde açıklık ve rekabetin gerçekleştirilmesi ile daha çok isteklinin ihalelere katılabilmesi, isteklilerce sorumluluk taşıyan gerçekçi tekliflerin hazırlanabilmesi için isteklilere yeterli hazırlık süresinin (ilan süreleri) tanınması, uygun yeterlik kriterlerinin tespit edilmesi, yerli istekliler ile ilgili avantaj (%15) uygulanması gibi hususlarda yaklaşık maliyet ile eşik değerler arasındaki orantılar dikkate alınmaktadır.
Bu nedenle 4734 sayılı Kanun kapsamında yapılan ihalelerin hem kamu tarafı olan idareler hemde özel sektör tarafı olan firmalar açısından temel ilkelere uygun olarak gerçekleştirilerek sonuçlandırılmasında eşik değerler ve parasal limitler önem arz etmektedir.
İhale Süreç Diyagramları – Yaklaşık Maliyet Eşik Değer / Parasal Limit İlişkilerine ait tablolara buradan ulaşabilirsiniz.