Kamu sektöründe yapım işleri için idarelerce ihale öncesinde yapılacak işlerin tahmini maliyetleri hesaplanır. Bunun içinde iş kalemlerinin metrajları ve birim fiyatları belirlenir.
Birim fiyatlar ise farklı şekillerde belirlenmekte olup, bunlar;
- Analizi olan fiyatlar,
- Analizi olmayan fiyatlar,
- Rayiç fiyatları,
- Nakliye ödenen iş kalemleri için ise nakliye fiyatları, şeklindedir.
Bu yazımızda “Analizi olmayan fiyatlar” sektördeki ifadesi ile “Fiyat Pozu” ve “Rayiç Pozu” kavramları açıklanmıştır. Buna göre;
Fiyat Pozu Nedir?
Fiyat pozu; iş kaleminin gerçekleştirilmesi gerekli olan malzeme, araç gereç, işçilik vb. girdilerin ayrı ayrı belirtilmediği ve fiyatlandırılmadığı pozlardır. Bu pozlarda birim fiyat, hazırlanan tarif ve teknik şartnameler dikkate alınarak alınan proforma fatura vb. belgeler üzerinden toplam fiyat olarak tespit edilir. Burada yapılan tespit %25 oranındaki yüklenici kârı ve genel giderlerinin hariç olduğu maliyet tespitidir.
Fiyat pozları, yaklaşık maliyet hesabında %25 oranındaki yüklenici kârı ve genel giderler dahil edilerek kullanılırlar.
Fiyat pozlarında birim fiyatı oluşturan girdilerin olmaması, fiyat farkı ağırlık oranları katsayıları ile aşırı düşük teklif sorgulama çalışmalarında dezavantaj olarak karşımıza çıkmaktadır.
Analiz pozuna ilişkin detaylara bu yazımızdan bakabilirsiniz.
Rayiç Pozu Nedir?
Rayiç pozu, bir iş kalemini oluşturan işçilik, malzeme ve araç gereçlerin birim değerlerini fiyatları ile birlikte veren kalemlerdir. Bu kalemlerinin birim fiyatları kârsız olur.
Öncelikle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayımlanan ve yayımlandığı dönemde gereçli olan rayiçler analizli pozlar oluşturmak için kullanılır. İş kalemi olarak proje ve mahal listelerinde doğrudan kullanılmaması gerekir. Aksi durumda kar bedelleri vb. diğer girdileri içermediğinden dolayı idare ve yükleniciler arasında ihtilaflara neden olur.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayımlanan listede yer almayan rayiçler ise Karayolları Genel Müdürlüğü gibi diğer kamu idareleri tarafından da yayımlanabilmektedir.
Resmi idarelerin listesinde yer almayan kalemler için özel rayiç pozu oluşturulabilir.
Örneğin; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının yayımladığı 15.540.1255 Poz No’lu iç cephe boya pozunu oluşturan rayiçler şu şekildedir:
Poz No: 15.540.1255
Tanımı: Yeni sıva yüzeylere astar uygulanarak iki kat su bazlı mat boya yapılması (iç cephe)
Ölçü Birimi: M2
Pozun Tipi: Analiz
Birim Fiyatı (TL): 99,36 (2023-2)
Fiyatlara, rayiçlere, analizlere ve tariflere AMP Yazılım‘ın web sitesinden ya da Birimfiyat.Net‘ten ulaşabilirsiniz.