Geçici 7 nci Maddenin Uygulanmasına ilişkin ilk Kamu İhale Kurulu kararı yayımlanmıştır.
Bilindiği üzere 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 7 nci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esasların (Esaslar) yürürlüğe konulmasına dair 8089 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı 16 Ocak 2024 tarihli ve 32431 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup, yayımlanan Uygulama Esaslarının “Tereddütlerin giderilmesi” başlıklı 10’uncu maddesinde; Esasların uygulanmasında ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye Kamu İhale Kurumunun yetkili olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükme istinaden Kamu İhale Kurumu tarafından Kuruma intikal eden uygulamadaki tereddütlerin bir kısmı “4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 7’nci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslara Dair Tereddütlerin Giderilmesine İlişkin Olarak Alınan 07/02/2024 Tarihli ve 2024/DK.D-27 Sayılı Kurul Kararı” ile giderilmiştir.
Yayımlanan Kurul kararına göre;
1) 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 5’inci ve Geçici 6’ncı maddelerinin uygulanmasına ilişkin tereddütlerin giderilmesi ile ilgili olarak alınan Kamu İhale Kurulu kararlarının uygun düştüğü ölçüde 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 7’nci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar kapsamındaki uygulamalar bakımından da geçerli olacak.
2) İhale tarihi 1/3/2023 tarihinden önce olup EKAP’ta meydana gelen teknik aksaklıklar nedeniyle 1/3/2023 tarihine veya anılan tarihten sonraya ertelenen işlerin Esasların kapsamında olup olmadığı, bu işlerin Esasların kapsamında olması durumunda Esaslara göre yapılacak artırımlı fiyat farkı hesabında temel endeks olarak hangi tarihin içinde bulunduğu aya ait endeksin esas alınması gerektiği hususuna ilişkin olarak, Kamu İhale Kurulu’nun 24/01/2022 tarihli ve 2022/DK.D-28 sayılı kararı gereğince,
İhale tarihi 01/03/2023 tarihinden önce olup, EKAP’ta meydana gelen teknik aksaklıklar nedeniyle 01/03/2023 tarihine veya anılan tarihten sonraya ertelenen işlerin Esasların kapsamında olup olmadığı, bu işlerin Esasların kapsamında olması durumunda Esaslara göre yapılacak artırımlı fiyat farkı hesabında temel endeks olarak hangi tarihin içinde bulunduğu aya ait endeksin esas alınması gerektiği hususuna ilişkin olarak; İhale ilanı ile dokümanında (İdari Şartname) belirlenmiş ihale tarihi 01/03/2023 tarihinden önceki bir tarih olan ve EKAP’ta yaşanan teknik aksaklıklar nedeniyle 01/03/2023 tarihine veya anılan tarihten sonraya ertelenen işler Kamu İhale Kurulu’nun 24/01/2022 tarihli ve 2022/DK.D-28 sayılı kararı gereğince; Esasların kapsamında olacak ve bu işler için yapılacak artırımlı fiyat farkı hesabında temel endeks olarak ihale ilanı ve dokümanında (İdari Şartname) belirlenmiş olan ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ait endeks esas alınacak.
Geçici 7’nci maddeye ilişkin uygulamalar bakımından da geçerli olacak önemli Kamu İhale Kurulu kararları;
4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 5’inci ve Geçici 6’ncı maddelerinin uygulanmasına ilişkin alınan ve 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 7’nci maddesinin uygulanmasına ilişkin uygulamalar bakımından da geçerli olacak önemli bazı Kamu İhale Kurulu kararları şöyle özetleyebiliriz.
1) Aylık olarak hakediş düzenlenmediği durumlarda şantiye defteri ve benzeri kanıtlayıcı belge bulunmaması halinde veya belgelerin düzenlenmemiş olması durumunda, çalışılan (hakediş konusu imalatların gerçekleştirildiği) toplam gün sayısı ve hakediş tutarı esas alınarak hesaplanacak bir (1) çalışma gününe tekabül eden hakediş tutarı üzerinden enterpolasyon yöntemi ile her bir takvim ayına ait hakediş tutarı belirlenebilecek ve ek fiyat farkı hesabı ilgili aya ait endeks ile bu şekilde bulunan hakediş tutarı üzerinden yapılabilecektir. (24/03/2022 tarihli ve2022/DK.D-94 sayılı Kurul kararı/6)
Bu karar çerçevesinde fiyat farkına esas tutarın tespitinde enterpolasyon yöntemi uygulanabilecektir.
2) 4735 sayılı Kanunun geçici 5 inci maddesi uyarınca yapılacak ek fiyat farkı hesabına esas olarak, sözleşmesinde fiyat farkı hesaplanmasının öngörülüp öngörülmediğine bakılmaksızın aynı Kanunun 12 nci maddesi uyarınca fiyat farkı olarak ödenecek bedelin % 6’sı oranında ek kesin teminat alınması gerekmektedir. Ayrıca fiyat farkı olarak ödenecek bedel üzerinden hesaplanan ek kesin teminatın hakedişlerden kesinti yapılmak suretiyle de karşılanabilmektedir. Ek fiyat farkı hesaplamaları geçici kabulü yapılmış olan işler için de yapılabileceğinden, anılan işler kapsamında yüklenicinin teminat süresindeki yükümlülüklerini yerine getirmeyebileceği hususu göz önünde bulundurularak ek kesin teminat alınması gerekmektedir. (24/03/2022 tarihli ve2022/DK.D-94 sayılı Kurul kararı/7)
Bu karar çerçevesinde özellikle sözleşmesinde fiyat farkı hesaplanması öngörülmeyen işlerde ödenen artırımlı fiyat farkı tutarına karşılık olarak % 6 oranında ek kesin teminat alınması gerekmektedir. Bu teminat tutarı hakedişlerden kesinti yapılaraktan da karşılanabilecektir.
3) Esaslarda öngörülen şartların da sağlanması kaydıyla, cezalı çalışılan döneme ilişkin artırımlı fiyat farkının “Fiyat Farkına İlişkin Esaslar”ın ilgili hükümleri doğrultusunda tespit edilen endeks/fiyat/ortalama fiyatlar dikkate alınarak hesaplanması gerekmektedir. (29/06/2022 tarihli ve 2022/DK.D-246 sayılı Kurul kararı/2)
Bu karar çerçevesinde 31/12/2024 tarihine kadar gecikme cezası uygulanarak devam edecek işlerde cezalı dönemde de artırımlı fiyat farkı hesaplanabilecektir.
4) İhale dokümanında fiyat farkı hesaplanması öngörülmeyen bir yapım işinde, sözleşme sürecinde gerek duyulması üzerine yaptırılan yeni iş kalemlerine ait imalat tutarları için Esaslar kapsamında artırımlı ve ek fiyat farkı nasıl hesaplanacaktır? Yeni iş kaleminin birim fiyatının ihale tarihindeki fiyatlar üzerinden hesaplanmadığı durumlarda temel endeks olarak ihale tarihinin içinde bulunduğu aya ait endeksin mi yoksa yeni birim fiyatın düzenlendiği aya ait endeksin mi dikkate alınması gerekir?
i) Artırımlı fiyat farkı bakımından;
- Esaslara göre 1/1/2022 – 31/12/2022 tarihleri arasında yurt içi üretici fiyat endeksindeki değişimin yüzde 25’i (0,25x[Pn-1]) esas alınarak artırımlı fiyat farkı hesaplandığı dikkate alındığında, anılan tarih aralığında hesaplanan yeni iş kalemine ait birim fiyat ihale tarihine indirgenirken yeni birim fiyatın (1+0,25x[Pn-1]) katsayısına bölünmesi,
- Esaslara göre 1/1/2023 – 31/12/2023 tarihleri arasında yurt içi üretici fiyat endeksindeki değişimin yüzde 15’i (0,15x[Pn-1]) esas alınarak artırımlı fiyat farkı hesaplandığı dikkate alındığında, anılan tarih aralığında hesaplanan yeni iş kalemine ait birim fiyat ihale tarihine indirgenirken yeni birim fiyatın (1+0,15x[Pn-1]) katsayısına bölünmesi,Yeni iş kalemine ilişkin artırımlı fiyat farkı hesabının indirgenmiş bu birim fiyat esas alınarak Esasların 6 ncı maddesine göre yapılması,Hesaplamada temel endeks olarak ihale tarihinin (son teklif verme tarihinin) içinde bulunduğu aya ait endeksin esas alınması,
- Son olarak yeni iş kaleminin birim imalatı için ihale tarihine indirgenmiş yeni birim fiyat tutarına ilave olarak artırımlı fiyat farkı tutarının yukarıda aktarılan şekilde hesaplanarak ödenmesi gerekmektedir.
(07/09/2022 tarihli ve 2022/DK.D-320 sayılı Kurul kararı/1)
Bu karar çerçevesinde geçici 7 nci maddenin uygulanmasına ilişkin Esaslara göre ihale dokümanında fiyat farkı hesaplanması öngörülmeyen bir yapım işinde yaptırılan yeni iş kalemlerine ait imalat tutarları için, 01/01/2024 – 31/12/2024 tarihleri arasında yurt içi üretici fiyat endeksindeki değişimin yüzde 15’i (0,15x[Pn-1]) esas alınarak artırımlı fiyat farkı hesaplandığı dikkate alındığında, anılan tarih aralığında hesaplanan yeni iş kalemine ait birim fiyat ihale tarihine indirgenirken yeni birim fiyatın (1+0,15x[Pn-1]) katsayısına bölünmesi ve artırımlı fiyat farkının hesaplanması gerekir.
5) Sözleşmesinde fiyat farkı verilmesi öngörülmeyen işlerde, idareden kaynaklanan nedenlerle veya mücbir sebep hallerinin ortaya çıkması üzerine yükleniciye süre uzatımı verildiği durumlarda, Esasların 6 ncı maddesine göre artırımlı fiyat farkı hesaplanması gerekliliğinin ortaya çıkması halinde, idarece artırımlı fiyat farkı ile süre uzatımına bağlı olarak Fiyat Farkına İlişkin Esasların ilgili hükümleri uyarınca ortaya çıkan fiyat farkının ayrı ayrı hesaplanmasına ve bu hesaplamalar neticesinde elde edilen iki tutardan yüklenicinin lehine olan (daha yüksek tutarlı olan) fiyat farkı tutarının ödenmesine,(03/11/2022 tarihli ve2022/DK.D-396 sayılı Kurul kararı/1)
Bu karar çerçevesinde sözleşmesinde fiyat farkı verilmesi öngörülmeyen işlerde süre uzatımı verildiği durumlarda artırımlı fiyat farkı ile süre uzatımına bağlı olarak fiyat farkının ayrı ayrı hesaplanması ve yüksek tutarlı olanın yükleniciye ödenmesi gerekir. Yeni bir kurul kararı alınmadığı sürece hem artırımlı hem de süre uzatımına bağlı fiyat farkının birlikte ödenmesi mümkün olmamaktadır.
AMP yazılım tarafından hazırlanan “2024 Yılı Artırımlı Fiyat Farkı Hesap Motoru” ile fiyat farkı hesaplarınızı, mevzuata ve kurul kararlarına uygun, çok kolay ve hızlı bir şekilde yapabilirsiniz.