Yaklaşık maliyet hesabına esas fiyat ve rayiçlerin tespiti, yapım işleri ihaleleri uygulama yönetmeliğinin 10. Maddesinde açıklanmıştır. 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu ve uygulama yönetmeliğindeki maddeler incelendiğinde yaklaşık maliyete esas birim fiyatın belirlenmesinde herhangi bir seçeneğe öncelik tanınmamış olup gerçekçi (piyasa fiyatları ile) yapılması esas kabul edilmiştir.
Kamu kurumları tarafından yapılan yaklaşık maliyet hesaplamalarında resmi idareler tarafından yayınlanan birim fiyatların esas alındığı görülmektedir. Resmi idareler tarafından yayınlanan birim fiyatlar da 01 Ocak – 31 Aralık arasında geçerli olarak kabul edilir.
Örneğin “Y.23.014 Demir imalatı” pozu için Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2018 yılı için yayınlamış olduğu birim fiyat 3.548,84 TL dir. Resmi idare fiyatları ile hazırlanan yaklaşık maliyet çalışmalarında bu imalat için ocak ayında da aralık ayında da aynı fiyat uygulanmış olur. Bu durumda imalat için yıl içersindeki piyasa koşullarında yaşanan değişmeler (artış ve azalış) dikkate alınmamış olur.
Yüksek Fen Kurulu tarafından yayınlanan 15.08.2018 tarihli ve 2018/31 no’lu karara göre Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan birim fiyatlar esas alınarak hazırlanan yaklaşık maliyetin güncelliğini kaybetmesi halinde, yapım işleri ihaleleri uygulama yönetmeliğinin 11 inci maddesinin üçüncü fıkrası hükmü doğrultusunda “TÜİK İnşaat Maliyet Endeksi ve Değişim Oranına” göre güncellenebilir.
Yaklaşık Maliyetin Güncellenmesinde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Yaklaşık maliyetin güncelliğini kaybetmiş olması; Yaklaşık maliyetin güncellenmesi işleminde temel olarak kabul edeceğimiz nokta hesaplamış olduğumuz yaklaşık maliyetin güncelliğini kaybetmiş olması olacaktır. Hesaplamış olduğumuz yaklaşık maliyetin güncelliğini yitirdiğini düşünmüyorsak endekslerle güncelleme işlemi yapmamıza gerek olmayacaktır. Yaklaşık maliyetin güncelliğini yitirdiğinin takdiri yaklaşık maliyeti hesaplayanların olacaktır.
Yaklaşık maliyet hesabında yer alan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı birim fiyatları dışındaki resmi idarelere ait birim fiyatlar güncellenecek mi?; Yüksek Fen Kurulu yayınlamış olduğu kararda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan birim fiyatlar esas alınarak hazırlanan yaklaşık maliyetin güncelliğini kaybetmesi halinde güncelleme işleminin yapılacağını belirtmiştir. Bu kararda sadece kendi yayınlamış oldukları birim fiyat için bir açıklama yapmışlardır. Birim fiyat yayınlaması yapan diğer resmi idarelerin fiyatlarını incelediğimizde ağırlıklı olarak fiyatlarını Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan rayiçleri esas alarak belirledikleri görülmektedir. Ayrıca bu idareler tarafından yayınlanan fiyatlarda yıl içinde piyasa koşulları karşısında güncelliğini yitiriebilmektedir. Kanatimizce yaklaşık maliyetimizde yer alan ve güncelliğini yitirmiş tüm resmi idare fiyatları güncelleme hesabına dahil edilecektir.
Yaklaşık maliyetimizde yer alan özel pozlar güncelleme hesabına katılacak mı?: Yaklaşık maliyetimizde yer alan özel pozları piyasa fiyat araştırması yaparak piyasa koşullarıdaki gerçekçi fiyatlarla belirlediğimizde güncelleme işlemi yapmamız gerekmeyecektir. Resmi idareler tarafından yayınlanan rayiçleri esas alarak oluşturduğumuz özel pozlar olması durumunda bu pozların güncelliği yitirdiğini düşünüyorsak güncelleme hesabına bunlarıda katabiliriz. Yaklaşık maliyetimizde yer alan ve güncelliğini yitirdiğini düşündüğümüz özel pozlar için piyasa fiyat araştırması yaparak yeni fiyat tespiti yapılmasının daha sağlıklı olacağını düşünmekteyiz.
Hesaplama Örneği
Yaklaşık maliyetin hesaplandığı tarih : Eylül 2018
Yaklaşık maliyet Tutarı : 1.000.000,00 TL
- Resmi idare pozları ile hesaplanmış toplam tutar : 750.000,00 TL
- Özel pozlarla hesaplanmış toplam tutar: 250.000,00 TL
Temel Endeks: Yaklaşık maliyetin hesaplandığı birim fiyat yılının ocak ayına ait TÜİK tarafından yayınlanan inşaat maliyet endeksi kabul edilecek.
Eylül 2018 tarihli yaklaşık maliyet için Ocak 2018 İnşaat Maliyet Endeksi (144,92) bizim temel endeksimiz olacaktır.
Güncel Endeks: Yaklaşık maliyeti güncellemek istediğimiz aya ait TUİK tarafından yayınlanan inşaat maliyet endeksi kabul edilecek. Burada dikkat edilmesi gereken nokta güncellemek istediğimiz aya ait endeks TUİK tarafından yayınlanmamışsa yayınlanan son endeks güncel endeks olarak kullanılacaktır.
Örneğimize baktığımızda yaklaşık maliyeti Eylül ayına güncellemek istediğimizde TUİK tarafından en son Temmuz ayına ait endeksin yayınlandığı görülmektedir. Bu nedenle güncel endeks olarak temmuz ayı endeksi kullanılacaktır.
| Güncelleme Kaysayısı | : | Güncel Endeks | / | Temel Endeks | ||||
| 162,78 | / | 144,92 | ||||||
| 1,1232 | ||||||||
| Resmi İdare Pozları Güncel Tutarı | : | Yaklaşık Maliyet Toplamı | x | Güncelleme Kaysayısı | ||||||
| 750.000,00 TL | x | 1,1232 | ||||||||
| 842.400,00 TL | ||||||||||
| Güncel Yaklaşık Maliyet | : | Remi İdare Pozları Güncel Tutarı | + | Özel Pozlar Toplamı | |||||||
| 842.400,00 TL | + | 250.000,00 TL | |||||||||
| 1.092.400,00 TL | |||||||||||
YFK kararında Temel Endeks’in Aralık ayı mı yoksa Ocak ayı mı alınacağı konusunda netlik oluşmamasından dolayı AMP Yazılım olarak kullanıcılarımıza karşı üstlendiğimiz sorumluluğu yerine getirmek adına YFK’dan resmi yazı ile bu konuya açıklık getirmesi rica edilmiştir. Gelen cevabı sektörümüzün tüm paydaşlarına sunuyoruz:
Yaklaşık maliyetin TÜİK İnşaat Maliyet Endeksleri ile güncellenebileceği ilgili haberimize ve Yüksek Fen Kurulu tarafından yayınlanan karara buradan ulaşabilirsiniz.
İnşaat maliyet endekslerinin yayınlanma tarihleri ile ilgili TÜİK tarafından yayınlanan açıklamaya buradan ulaşabilirsiniz.
Yayınlanan inşaat maliyet endekslerine buradan erişebilirsiniz
Yaklaşık maliyetin TÜİK İnşaat Maliyet Endeksleri ile otomatik güncellenmesi için AMP Yazılım tarafından geliştirilen hesap modülüne buradan ulaşabilirsiniz.