4734 Sayılı Kamu İhale Kanunun kapsamında ihalesi gerçekleştirilerek 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu kapsamında sözleşmesi imzalanan yapım işlerinin gerçekleştirilmesi aşamasında gerek idare kaynaklı, gerek yüklenici kaynaklı gerekse mevzuat düzenlemelerindeki belirsizlikten dolayı iş artış azalış hesabı, yeni fiyat tespiti, süre uzatımı vb. birçok konuda idare ve yüklenici firmalar arasında anlaşmazlıklar ortaya çıkmaktadır.
Ortaya çıkan bu anlaşmazlıkların çözümünde esas olan idare ile yüklenicinin yasal düzenlemeler çerçevesinde anlaşarak sorunu çözüme kavuşturmasıdır. İdare ile yüklenici firma arasında anlaşmanın sağlanamadığı durumlarda ise sorunun çözüme kavuşturulmasında başvurulacak ilgili merci Yüksek Fen Kurulu Başkanlığıdır.
20.02.2020 tarihli ve 31045 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7221 sayılı “Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile sözleşme anlaşmazlıklarının çözüme kavuşturulmasında Yüksek Fen Kurulu Başkanlığı yetkilendirilmiştir.
Yapılan bu düzenleme ile yapım işleri sözleşmelerinin uygulanması sürecinde
- Sözleşmede bulunmayan veya fiyatı belirli olmayan işlerin fiyatının tespiti
- İhale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki uyumsuzluk
- İş programı ihtilafları
- Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması
- Sürenin uzatılması ve ödenek aktarılması
- Geçici ve kesin kabul işlemleri
- Gecikme halinde uygulanacak cezalar
- Yaptırılabilecek ilave işler ve iş eksilişleri
Konularında yaşanacak ve yargılama veya sayıştay incelenmesine konu edilmemiş anlaşmazlıkları çözüme kavuşturabilmek için Yüksek Fen Kurulu Başkanlığı yetkilendirilmiştir.
Anlaşmazlıkların Çözümünü Yüksek Fen Kurulu Nasıl Karara Bağlayacak?
- Yüklenici firma sözleşme sürecinde yaşanacak sorunlara ilişkin itirazlarını, kesin kabul aşaması tamamlanan kadar ilgili idareye yapabilecektir.
- Yüklenici tarafından yapılan itirazlar idare tarafından otuz gün içinde Yüksek Fen Kuruluna gönderilir
- Yüksek Fen Kurulu yapılan başvuruları en geç altmış gün içinde karara bağlar
Yüksek Fen Kurul’na Başvuru Esasları
Sözleşmelerin yürütülmesi sürecinde oluşacak anlaşmazlıklarda Yüksek Fen kuruluna yapılacak başvuruların nasıl yapılacağına ilişkin 12 Haziran 2020 Tarihli ve 31153 Sayılı Resmi Gazetede “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yüksek Fen Kurulu Başkanlığının Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” yayınlanmıştır.
Anlaşmazlık konularına ilişkin başvurular aşağıdaki sürece göre gerçekleştirilecektir;
1. Yüklenici, itirazlarını sözleşmeyi düzenleyen idareye kesin kabul aşaması tamamlanıncaya kadar yazılı olarak yapar.
2. İdare talep yazısına, anlaşmazlık konusu işe ait;
- İmzalanan sözleşme
- İhale dokümanları
- Görüşü sorulan konuya dair gerekçeli dayanakları berliten idare görüşü
- Yüklenici beyan ve itirazları
- Diğer bilgi ve belgelerin birer suretleri eklenir.
3. Fiyatı belirli olmayan işlerin fiyat tespiti anlaşmazlıklarında 1 ve 2. madde de belirtilen esaslara ek olarak
- Uyuşmazlığın sebebini teşkil eden hususlar hakkında taraflarca ileri sürülen gerekçeleri ile kendilerine göre olması gereken fiyatları belirtecek şekilde düzenlenmiş anlaşmazlık tutanağı
- Yüklenici ve idare ayrı ayrı hazırlanmış ve idarece onaylanmış fiyat tespit tutanakları ile bunlara ilişkin analiz belgelerinin
Talep yazısına eklenmesi gerekir. Anlaşmazlık tutanağının ve fiyat tespit tutanağının Ek-1 ve Ek-2 de yer alan standart formlara uygun olması zorunludur.
Ek-1: Anlaşmazlık Tutanağı
Ek-2: Yeni Birim Fiyat Analizi
4. Çevre ve imar mevzuatının yürütülmesinden doğan anlaşmazlıklar ile ilgili görüş talep yazılarında, tarafların talebe ilişkin hususlar hakkındaki görüşleri, gerekçeli dayanakları ile birlikte açık olarak belirtilir ve ilgili belgeler talep yazısına eklenir.
5. Teknik veya fizikî yönden birbirini etkileyen plân ve yapım işleri ile ilgili görüş talep yazılarında, ilgili idarî tarafların talebe ilişkin hususlar hakkındaki görüşlerinin, gerekçeli dayanakları ile birlikte açık olarak belirtilmesi ve anlaşmazlığa taraf olan bütün idarelerce talepte bulunulması şarttır.
6. Plân, çevre, yapım ve yapıma dair hizmet işlerine ilişkin konular hakkında kamu kurum ve kuruluşları ile yapı kooperatiflerince görüş talep edilen hâllerde, sözleşmeye bağlı olma şartı aranmaksızın Kurulca görüş verilir. Talebin Kurulda görüşülebilmesi için; talep sahibinin talebe ilişkin hususlara dair görüşleri, gerekçeli dayanakları ile birlikte talep yazısında veya ekindeki belgelerde açık olarak belirtilir ve talep yazısına konu hakkındaki diğer belgeler de eklenir.
Sözleşmelerin yürütülmesi sürecinde oluşan anlaşmazlıklar, gerekli bilgi ve belgelerin eksiksiz olarak Başkanlığa intikal tarihinden itibaren 60 gün içerisinde Kurulca karara bağlanır. Kurul kararları ilgili idaresince uygulanır.
Yargı mercilerine intikal etmiş veya Sayıştay incelemesine konu edilmiş anlaşmazlıklar hakkında idarelerce müracaatta bulunulursa konuya ilişkin kurul tarafından görüş ve karar verilmez.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yüksek Fen Kurulu Başkanlığının Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğe buradan ulaşabilirsiniz.